PM Anwar pelopor istilah masyarakat madani
Atas kapasiti dan kedudukannya sebagai PMX, Anwar kemudiannya mengisytiharkan Malaysia Madani pada 19 Januari 2023 iaitu 80 hari selepas memegang jawatan. Ketika Anwar mengisytiharkan Madani Malaysia, saya teringat Simposium Nasional – Forum Ilmiah di Masjid Istiqlal, Jakarta pada 16 September 1995. Ketika itu, Anwar hadir sebagai Menteri Kewangan Malaysia dan merupakan ‘orang pertama’ (pencipta) yang memperkenalkan istilah ‘masyarakat madani’ sebagai terjemahan kepada ‘civil society’.
Anwar merujuk kepada istilah Arab, mujtama’ madani yang diperkenalkan oleh Naquib Attas, seorang ahli sejarah dan tamadun Islam dari Malaysia, pengasas ISTAC (International Institute of Islamic Thought and Civilization) – Universiti Islam Antarabangsa Malaysia, yang disokongnya. Ketika itu, ulama Islam Dawam Rahardjo bersetuju dan menyatakan bahawa pendapat Anwar tentang ‘masyarakat madani’ sebagai terjemahan dan definisi ‘civil society’ adalah betul. Kemudian ia berlaku sehingga sekarang.
Seperti yang dinyatakan oleh Anwar ketika itu, masyarakat madani adalah perwujudan semangat Islam dalam budaya kebangsaan dan perpaduan antara agama dan negara. Sistem sosial yang sihat, berdasarkan prinsip moral yang memastikan keseimbangan antara kebebasan individu dan kestabilan masyarakat. Inilah permulaan perubahan tamadun.
Penyatuan ikut acuan Malaysia
Malaysia Madani ditunjangi oleh enam nilai teras yang dipecahkan kepada rangka kerja dasar dan falsafah yang saling berkaitan dan bersepadu yang masing-masing mengukuhkan satu sama lain. Asas konsep tersebut ialah kesanggupan menerima perubahan, mengambil kira saranan daripada semua lapisan masyarakat dengan hasrat pemulihan melalui reformasi substantif untuk Malaysia yang lebih maju dan sejahtera.
Madani dalam konteks Malaysia Madani, juga difahamkan sebagai dasar negara yang bukan sahaja berteraskan kelestarian ekonomi dan pembangunan fizikal, tetapi juga merangkumi ‘humanitarianism’ – sebuah kerajaan berperikemanusiaan yang memenuhi pelbagai tuntutan keadilan. Asas nilainya ialah kesedaran yang diurus dengan penuh semangat untuk memupuk rasa simpati, empati, penghargaan, respon dan kasih sayang (affection) antara manusia, yang ditunjukkan oleh budi pekerti dan budi pekerti yang baik. Termasuk etika politik, etika ekonomi, etika sosial dan beradab budaya.
Dalam konteks pembangunan demokrasi ekonomi, melalui Malaysia Madani, Anwar memperkenalkan hala tuju baharu negara iaitu Ekonomi Madani dalam bentuk memperkasakan rakyat Malaysia. Fokusnya ialah penstrukturan semula ekonomi Malaysia sebagai peneraju ekonomi Asia dan meningkatkan kualiti hidup semua rakyat Malaysia.
Matlamat ekonomi Madani adalah untuk meletakkan Malaysia di kedudukan ke-30 negara dengan ekonomi terbesar di dunia; Mencapai Indeks Daya Saing Global dalam 12 teratas dunia; Indeks Pembangunan Manusia berada dalam 25 teratas di dunia; Indeks Persepsi Rasuah Keempat dalam 25 teratas dunia; Mensasarkan peratusan pendapatan buruh mencapai 45 peratus daripada jumlah pendapatan; Mencapai kemampanan fiskal dengan defisit fiskal mencapai 3 peratus atau lebih rendah; Memastikan kadar penyertaan wanita dalam sektor tenaga buruh mencapai 60 peratus. Ekonomi Sivil juga merupakan percubaan untuk meletakkan semua inisiatif kerajaan dalam rangka kerja yang komprehensif.
Kecerdasan budaya dan kebijakan tempatan
Bukan mudah bagi Anwar sebagai PMX untuk memacu Madani Malaysia. Lebih-lebih lagi, kerana gagasan Malaysia Madani mesti segera mengubah minda kebangsaan daripada nasionalisme sempit kepada nasionalisme global; Mengubah dan menyempurnakan penegakan undang-undang kepada menegakkan keadilan, pembangunan budaya kepada pembangunan tamadun (tamaddun), belas kasihan antara manusia menjadi kemanusiaan; Mengubah dan menyempurnakan seluruh orientasi pentadbiran kerajaan, pembangunan dan pemerkasaan rakyat menjadi gerakan serentak untuk merealisasikan kemakmuran sejagat, sebagai keseimbangan kepada kapitalisme global dan sosialisme global.
Maksudnya, tindakan dalam mentadbir kerajaan, pembangunan dan memperkasakan rakyat keseluruhannya, perlu membentuk masa depan Malaysia dengan segala potensi yang ada dengan mengambil kira segala bentuk perubahan yang mengubah dunia. Pada masa yang sama mengemudi Malaysia dalam era pasca normal yang rumit melalui penyesuaian bahasa, konsep, serta kecerdasan budaya dan kearifan tempatan.
Kerja pintar dan kemahuan yang kuat untuk mentransformasikan Malaysia menjadi sebuah negara yang lebih makmur dan maju mesti menggalakkan kerjasama dan sinergi antara semua elemen negara bangsa, membina kepercayaan yang kukuh antara kerajaan dan rakyat, melalui dasar tadbir urus yang baik (munasabah – adil, telus, bertanggungjawab, bertanggungjawab, dan bebas).
Dalam konteks ini, enam teras Malaysia Madani (Kemakmuran, Kemakmuran, Kreativiti, Hormat, Keyakinan, dan Ihsan) mesti bersedia untuk berinteraksi dengan cabaran Abd XXI, seperti yang dilaporkan oleh pemimpin perubahan Universiti Oxford, James Martin ( 2007). Iaitu: Menyelamatkan Bumi (Ekologi), Membalikkan kemiskinan, Mengawal demografi, Mencapai gaya hidup lestari (sustainable life data-style), Menghadapi globalisme dengan berkesan, Melindungi Biosfera (alam semula jadi), Membangunkan kreativiti dan budaya kreatif berasaskan sains dan teknologi, Menakluk penyakit (endemik dan pandemik), Memperluas potensi modal insan, Ketunggalan – mengawal kadar tindak balas rantaian kecerdasan komputer – gajet yang mempengaruhi manusia, Menghadapi risiko kewujudan yang disebabkan oleh pembebasan patogen yang diubah suai secara genetik, Meneroka transhumanisme – meningkatkan keupayaan dan kuasa minda manusia yang berkaitan dengan teknologi nano, Mencegah peperangan yang meluas, Menentang keganasan, dan Merancang Tamadun Baru. – AkarpadiNews.com
Penulis ialah Pemerhati Politik dan Budaya Malaysia, N. Syamsuddin Ch. Haesy
Baca juga:
